Rahim sarkması cinsel organların, bu organları karın içersinde sabitleyen bağların özelliklerini yitirmesi nedeniyle aşağıya vajinaya doğru yer değiştirmeleridir. Genellikle sadece rahim değil onun hemen önünde ve arkasında yer alan idrar torbası ve kalın barsağın son kısmı da rahimle birlikte sarkma gösterir. Normalde bu organlar kendilerini tutan bağların sayesinde ancak sınırlı olarak hareket edebilirler. Yaş ilerledikçe ve özellikle yapılan doğum sayısı arttıkça bu bağlar esnekliklerini kaybeder ve böylece genital organların vajina içine sarkmasına neden olabilirler. Bazen sarkma öylesine belirgindir ki, kadın vajina girişinde rahim ağzını eliyle hissedebilir. Hatta bazen rahim ihmal edilmiş vakalarda vaginanın dışına da çıkabilir. İdrar torbası sarkması vajina ön duvarına komşu olan idrar torbasının vajina içerisinde bombeleşmesine verilen isimdir. Bu durum da özellikle öksürme, hapşırma, ağır bir nesne kaldırma gibi karın içi basıncını artıran durumlarda kadının vajina içerisinde bombeleşen idrar torbasını eliyle hissetmesine neden olur. Bu şikayete, her zaman olmamak kaydıyla, genellikle idrar kaçırma da eşlik eder. İdrar kaçırma sorunu en hafif şekliyle yalnızca öksürme, aksırma ve ıkınma durumunda ortaya çıkar.
Sarkmanın şiddetinin artmasıyla birlikte gülme, cinsel ilişkide, hatta ayakta durma, gibi durumlarda da idrar kaçırma sorunu ortaya çıkar.
Nedenleri
- Gebelik
- Doğum sırasındaki travma
- Büyük bebek doğurmak
- Zor doğum ve doğum süreci
- Kas tonusunun kaybı
- Menopoz sonrası kanda azalmış östrojen
Tanı Testleri
Pelvis Muayenesi: Bu muayene sırasında, doktorunuz rahminizin ne kadar vajina içine sarktığını değerlendirmesine yardımı olacağından, sizden tuvaletinizi yapıyormuş gibi ıkınmanızı isteyebilir. Doktorunuz pelvik kaslarınızın gücünü kontrol etmek için idrarınızı tutuyormuşçasına onları kasmanızı isteyebilir. Muayeneniz ayakta duruyor ve yatıyorken yapılabilir.
Anket
Rahim sarkmanızın hayat kalitenizi nasıl etkilediğini göstererek doktorunuzun sizi değerlendirmesine yardımı olacak bir anket doldurabilirsiniz. Bu bilgi tedavi kararlarınıza rehberlik edebilir.
Rahim sarkmasında, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya ultrason gibi görüntüleme testlerine genellikle ihtiyaç duyulmaz. Ancak bu testler bazen sarkmanın derecelendirmesinde faydalı olabilir.
Tedavi
Hastalığın erken evresinde pelvik kaslarınızı sıkılaştıran Kegel egzersizleri gibi kendi başınıza yapabileceğiniz önlemler hastalığın semptomlarını yatıştırabilir. Sağlıklı bir kiloya ulaşmak ve ağır yükler kaldırmaktan kaçınmak, pelvisi destekleyen yapılar üzerindeki basıncı azaltmaya yardım eder.
İleri rahim sarkması durumlarında tedavi seçenekleri aşağıdaki gibidir.
Vajinal Peser
Bu alet vajinanızın içine yerleştirilir ve rahminizi yerinde tutar. Geçici veya kalıcı tedavi için kullanılan peserler çeşitli şekil ve boyutlarda olmaktadır. Doktorunuz sizi ölçerek size en uygun peseri seçecektir. Bazı peserleri akşam çıkarıp sabah takabilirsiniz ama bazı peserler takıldığı yerde uzun süre kalabilmektedir. Fakat vajinal peserler ileri rahim sarkmalarında küçük bir kullanım alanına sahiptir. Peserler vajinal dokuyu yaralayabilir ve seksüel birleşmenin engellenmesine neden olabilir.
Cerrahi
Hasarlanmış ve zayıflamış pelvis taban dokusunu onarmak için bazen karından müdahale gerekmesine rağmen cerrahınız sizi vajinal yoldan ameliyat edebilir. Sarkmanızın onarımı kendi dokularınızın bir yerden bir yere transferini veya sentetik materyallerlerin pevis organlarınızı desteklemek için zayıflamış pelvis taban yapılarına yerleştirmesini kapsayabilir.
Sakrokolpopeksi, Histeropeksi, Sakrospinoz Fiksasyon, Posterior İVS
Cerrahınız size, rahminizi almak anlamına gelen histerektomi ameliyatını önerebilir. Bazı durumlarda kapalı ameliyat (Robotik veya laparoskopik cerrahi) mümkün olabilir. Bu tür cerrahi, küçük karın cildi kesileri üzerinden, özel cerrahi aletler ve cerraha karın içinde kılavuzluk eden ışıklı bir kamera (laparoskop) kullanılarak yapılır. Doktorunuz sizin durumunuza göre size uygun ameliyatı ve cerrahi yaklaşımı önerecektir. Her ameliyatın avantaj ve dezavantajları mevcuttur ve bunlar için cerrahınızla karar vermeniz gerekecektir. Ameliyat sonrası eğer gebe kalınırsa normal doğum yerine sezeryan olmaları gerekir.
